Triển vọng ngành Vận tải hàng không

Cập nhật ngành vận tải hàng không Việt Nam 2020

• Lượng hành khách vận chuyển trong năm 2020 đạt 34,8 triệu hành khách (-61,3% yoy), trong đó khách quốc tế chỉ đạt hơn 3 triệu hành khách (-78,87% yoy) do các đường bay quốc tế đóng cửa hoàn toàn từ cuối tháng 3/2020 và vẫn chưa được mở lại. Trong khi đó, khách nội địa có sự hồi phục tích cực hơn trong giai đoạn sau này, đạt 31,7 triệu hành khách (-24,93% yoy).
• Tổng quy mô đội bay của các hãng hàng không giảm nhẹ do tình trạng dư cung và nhu cầu thấp. Trong năm 2020, Vietnam Airlines đã giảm 5 chiếc trong đội tàu bay xuống còn 95 chiếc, trong khi Vietjet Air chỉ tăng thêm 1 tàu bay, lên 72 chiếc.
• Áp lực cạnh tranh nội địa gia tăng do các đường bay quốc tế chưa thể mở lại khiến giá vé giảm, ảnh hưởng đến biên hoạt động kinh doanh trong năm 2020 và tiếp tục duy trì trong năm 2022.
• Uớc tính lượng hành khách vận chuyển trong năm 2021 đạt 36,6 triệu HK (+5,09% yoy), được hỗ trợ chủ yếu từ thị trường nội địa với 34,7 triệu HK (+9,39% yoy). Cạnh tranh nội địa gia tăng khiến giá dịch vụ vận tải hành khách bằng đường hàng không vẫn sẽ duy trì ở mức thấp, ước trung bình bằng 64,5% so với năm 2019.

Các biện pháp duy trì hoạt động kinh doanh

• Kích cầu thị trường nội địa: Với tình hình kiểm soát tốt dịch bệnh trong nước, các hãng hàng không đã mở thêm các đường bay nội địa, đồng thời giảm giá vé để kích thích nhu cầu đi lại của người dân.
• Tăng vay ngắn hạn, đàm phán giãn thanh toán nợ vay, giảm lãi suất vay tại các ngân hàng. Trong năm 2020, HVN đã tăng vay ngắn hạn từ VCB, BIDV, TCB,… HVN cũng đã đàm phán với các bên cho vay để giãn thanh toán nợ và được một số ngân hàng đồng ý.
• Tăng nguồn thu từ các hoạt động khác. Với sự sụt giảm của lượng hành khách, các hãng máy bay đã đẩy mạnh hoạt động thanh lý tàu bay nhằm đảm bảo dòng tiền, điển hình như HVN với 5 tàu bay đã bán trong năm, trong khi VJC có nguồn thu từ các hoạt động chuyển nhượng tòa nhà văn phòng và bán quyền chọn cổ phiếu. Ngoài ra, VJC cũng liên kết với Swift24 để có thêm nguồn thu mới từ dịch vụ vận chuyển hàng hóa.
• Các hỗ trợ từ chính phủ. Trong nỗ lực hỗ trợ các hãng hàng không vượt qua đi dịch, các chính sách như giảm chi phí cất hạ cánh, dịch vụ điều hành bay đi/đến, dịch vụ mặt đất,.. đã được Chính phủ ban hành và áp dụng đến hết 2020 (thời hạn của chính sách phụ thuộc vào tình hình kiểm soát dịch bệnh). Ngoài ra, chính phủ cũng có cơ chế riêng nhằm tháo gỡ khó khăn cho Vietnam Airlines, khi thông qua hai hình thức là cho vay với lãi suất ưu đãi và đầu tư mua cổ phần. Trước đó, Vietnam Airlines đã đề nghị gói hỗ trợ 12.000 tỷ đồng với hai phần (1) 8.000 tỷ đồng thông qua phát hành cho cổ đông hiện hữu, cổ đông nhà nước có thể giao SCIC mua cổ phần; (2) cho vay 4.000 tỷ đồng trong 3 năm với lãi suất ưu đãi.

Triển vọng các doanh nghiệp vận tải hàng không

• Hộ chiếu Vaccine – Lời giải cho các chuyến bay quốc tế. Hộ chiếu vaccine là thẻ hoặc giấy chứng nhận điện tử, có thể sử dụng trên ứng dụng điện thoại, được cấp cho những người đã được tiêm vaccine Covid-19, cho phép họ có thể qua được các khu kiểm dịch, không cần phải lấy mẫu thử xét nghiệm hoặc bỏ qua khâu cách ly khi nhập cảnh vào một quốc gia khác, tạo điều kiện nối lại các chuyến bay quốc tế. Trong năm 2020, Việt nam cũng đã tiến hành mở trở lại thí điểm một số đường bay thương mại với Hàn Quốc và Nhật Bản với dự định tần suất là 6 chuyến/tuần. Tuy nhiên, do dịch bệnh bùng phát cùng quy trình cách ly chưa hoàn chỉnh khiến hoạt động khai thác bị tạm dừng. Trong năm 2021, với kỳ vọng dịch bệnh được kiểm soát tốt hơn, vaccine được triển khai trên thế giới, cùng ý tưởng về “Hộ chiếu vaccine”.
• Thị trường nội địa hồi phục ổn định. Theo lộ trình thì Việt Nam sẽ nhận 150 triệu liều vaccine thành 7 đợt, trong đó đợt 1,2 sẽ ưu tiên lực lượng đầu ngành cùng nhân viên ngoại giao, hải quan và quân đội. Các đối tượng khác sẽ được tiêm từ đợt thứ 3 trở đi (dự kiến từ cuối quý II/2021 cho đến năm 2022). Cùng với nhu cầu du lịch và đi lại bị dồn nén trong thời gian dài, thị trường vận tải nội địa sẽ nhanh chóng hồi phục, đặc biệt là mua cao điểm du lịch cuối Q2 đầu Q3.

Nguồn: BVSC 3/2021