Trong nhiều năm qua, thị trường bảo hiểm đã hoạt động sôi nổi và phát triển mạnh mẽ. Theo thông tin từ Bộ tài chính, tính đến năm 2021 tổng số lượng đại lý bảo hiểm đã đạt 1,119,871 người. Như vậy, trong vòng 2 năm qua, con số này có lẽ đã tăng thêm đáng kể.
Không chỉ thế, kênh phân phối sản phẩm bảo hiểm cũng trở nên đa dạng hơn. Các ngân hàng, công ty dịch vụ viễn thông, siêu thị,.v.v… Cũng cùng tham gia phân phối sản phẩm bảo hiểm trên thị trường.
Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2000 dường như đã “lỗi thời” khi trong vòng hơn 2 thập kỷ đã xuất hiện nhiều rủi ro mới mà Luật 2000 không còn dự trù được.
Nắm bắt tình hình đó, Luật kinh doanh bảo hiểm 2022 ra đời, mang lại nhiều nghĩa vụ mới cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm nói chung và các đại lý bảo hiểm nói riêng.
1. Điều kiện hoạt động Đại lý bảo hiểm ( ĐLBH)
Các nghĩa vụ của ĐLBH trước đây được quy định tại NĐ 73/2016/NĐ-CP, nay đã được luật hoá tại Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022. Quy định về điều kiện hoạt động ĐLBH được bổ sung thêm chặt chẽ hơn như sau:
Đối với cá nhân là đại lý:
- Là công dân Việt Nam;
- Năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
- Có chứng chỉ ĐLBH phù hợp.
Đối với tổ chức là đại lý:
- Tổ chức hoạt động hợp pháp tại Việt Nam;
- Có đăng ký ngành nghề kinh doanh hoạt động ĐLBH.
Ngoài ra, đại lý cá nhân không được làm ĐLBH cho hai doanh nghiệp trong cùng loại hình bảo hiểm.
Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật 2022 dự kiến bổ sung một số điều khắt khe hơn đối với ĐLBH là tổ chức tín dụng. Theo đó, tổ chức phải đáp ứng các điều kiện như:
- Thành lập bộ phận chuyên trách thực hiện ĐLBH;
- Phải thành lập một quầy riêng thực hiện ĐLBH;
- Phải đảm bảo tối thiểu 3 nhân viên được đào tạo. Và phải có chứng chỉ ĐLBH phù hợp với loại bảo hiểm làm đại lý.
2. Nghĩa vụ giải thích quyền lợi bảo hiểm , quyền và nghĩa vụ của bên mua
Một nghĩa vụ hoàn toàn mới mà Luật 2022 quy định đối với ĐLBH là:
- Giải thích rõ ràng đầy đủ về quyền lợi bảo hiểm, điều khoản loại trừ trách nhiệm bảo hiểm. Và giải thích quyền, nghĩa vụ cho bên mua bảo hiểm được biết. Quy định này hoàn toàn phù hợp với thực tiễn, rất nhiều khách hàng đều phàn nàn điều khoản hợp đồng do công ty bảo hiểm cung cấp quá khó hiểu.
Dự thảo thông tư hướng dẫn thi hành Luật 2022 cũng dự kiến bổ sung quy định về nguyên tắc cung cấp thông tin cho khách hàng. Theo đó, ĐLBH phải giải thích tránh gây nhầm lẫn bảo hiểm là sản phẩm của tổ chức tín dụng. Và phải giải thích bảo hiểm không là điều kiện bắt buộc tham gia hay là điều kiện để hưởng ưu đãi sản phẩm của tổ chức tín dụng.
3. Đại lý kinh doanh bảo hiểm chỉ được thực hiện hoạt động đại lý đối với sản phẩm được đào tạo
Trước đây chỉ có 3 loại chứng chỉ:
- Đại lý bảo hiểm nhân thọ;
- Đại lý bảo hiểm phi nhân thọ;
- Và đại lý bảo hiểm liên kết đơn vị.
Nay, chứng chỉ đại lý theo quy định mới gồm 6 loại:
- Đầu tiên là đại lý bảo hiểm nhân thọ cơ bản;
- Đại lý bảo hiểm liên kết đơn vị;
- Đại lý bảo hiểm phi nhân thọ cơ bản;
- Và đại lý bảo hiểm hàng hải;
- Đại lý bảo hiểm hàng không;
- Cuối cùng là đại lý bảo hiểm sức khoẻ.
Thông tư 69/2022/TT-BTC quy định chi tiết sản phẩm bảo hiểm được bán tương ứng với mỗi loại chứng chỉ. Đối với sản phẩm bảo hiểm hàng hải, hàng không bắt buộc phải có loại chứng chỉ tương ứng. Doanh nghiệp và ĐLBH có lộ trình để chuyển đổi chứng chỉ ĐLBH đã được cấp trước 1/1/2023 đến hết 31/12/2025.
( Trích báo Đầu tư chứng khoán ngày 17/4/2023)
Công ty luật TNHH Harley Miller “HMLF”
Trụ sở: tầng 14, tòa nhà HM Town, 412 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường 05, Quận 3, TP Hồ Chí Minh.
Số điện thoại: 0937215585
Email: info@luatminhnguyen.com
