Rửa tiền là vấn nạn phổ biến trên toàn thế giới, gây ra những tác động bất lợi đến nhiều mặt của mỗi quốc gia như xã hội, an ninh và kinh tế. Để đáp lại, Việt Nam đã thông qua Luật Phòng, chống rửa tiền ngày 18/6/2012 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2013. Tuy nhiên, nhận thấy những hạn chế của luật trước đây, Việt Nam đã ban hành Luật Phòng, chống rửa tiền số 14/ 2022/QH15 (“LPCRT 2022”) vào ngày 15 tháng 11 năm 2022. LPCRT 2022 dự kiến có hiệu lực từ ngày 1 tháng 3 năm 2023, nhằm giải quyết những bất cập của luật năm 2012.
Bài viết này của HMLF cung cấp những hiểu biết sâu sắc có giá trị về những gì hoạt động rửa tiền đòi hỏi, cùng với những cân nhắc quan trọng mà các nhà đầu tư nước ngoài nên lưu ý khi đầu tư vào Việt Nam.
Định nghĩa rửa tiền
Rửa tiền liên quan đến quá trình tội phạm chuyển đổi và chuyển lợi nhuận hoặc tài sản bất hợp pháp thành tiền tệ hoặc tài sản hợp pháp. Đó là một hoạt động bất hợp pháp nhằm mục đích làm cho số tiền thu được từ tội phạm hoặc tài sản có vẻ hợp pháp. Hành vi rửa tiền không chỉ giúp che giấu nguồn gốc của các khoản tiền bất hợp pháp mà còn tạo điều kiện cho các cá nhân, tổ chức tội phạm phương tiện sử dụng tiền được rửa để tiếp tục tham gia vào các hoạt động trái pháp luật.
Với những điều kiện thuận lợi cho hoạt động rửa tiền, chẳng hạn như nền kinh tế dựa vào tiền mặt, tiến bộ công nghệ nhanh chóng và những bất cập về mặt pháp lý trong một nền kinh tế và xã hội đang phát triển nhanh, Việt Nam đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho tội phạm muốn rửa tiền. Kết quả là, nó đã trở thành một trong những khu vực hàng đầu được bọn tội phạm rửa tiền sử dụng trên toàn cầu.
Khi đầu tư vào Việt Nam, nhà đầu tư nước ngoài cần lưu ý những vấn đề cụ thể nào?
Khi đầu tư vào Việt Nam, các nhà đầu tư nước ngoài phải lưu ý đến các quy định về rửa tiền vì tính chất phức tạp và có thể vi phạm luật hình sự. Để giảm thiểu rủi ro pháp lý liên quan đến rửa tiền, điều quan trọng là các nhà đầu tư phải lưu ý các điều khoản được pháp luật Việt Nam coi là dấu hiệu rửa tiền.
Cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam yêu cầu nhà đầu tư nước ngoài báo cáo về công tác phòng, chống rửa tiền
Các nhà đầu tư nước ngoài phải đảm bảo rằng doanh nghiệp của họ tuân thủ các quy định chống rửa tiền và báo cáo các trường hợp nghi ngờ về hoạt động rửa tiền của khách hàng. Hơn nữa, các nhà đầu tư nước ngoài có nghĩa vụ báo cáo khoản đầu tư của họ vào các lĩnh vực sau:
i. Một số ngành nghề liên quan đến tài chính bao gồm cho vay, cho thuê tài chính, kinh doanh bảo hiểm nhân thọ, dịch vụ trung gian thanh toán, bảo lãnh ngân hàng, đổi tiền và môi giới chứng khoán.
ii. Có những ngành nghề phi tài chính có liên quan, chẳng hạn như kinh doanh trò chơi, kinh doanh bất động sản (không bao gồm dịch vụ cho thuê và cho thuê lại và tư vấn bất động sản), kinh doanh kim loại quý, đá quý và luật sư.
Nhà đầu tư nước ngoài nên lưu ý đến các chỉ số cơ bản của hoạt động đáng ngờ
Trong trường hợp có nghi ngờ về mối liên hệ giữa tài sản tham gia giao dịch và hoạt động rửa tiền, nhà đầu tư nước ngoài phải báo cáo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Tiêu chí để nghi ngờ phải dựa trên việc kiểm tra, thu thập và phân tích kỹ lưỡng các thông tin thích hợp. Nếu một khách hàng hoặc giao dịch có một hoặc nhiều dấu hiệu sau đây, điều đó có thể gây nghi ngờ
i. Nếu khách hàng từ chối cung cấp thông tin nhận dạng đầy đủ hoặc chính xác hoặc nếu thông tin đó không nhất quán thì điều này có thể gây nghi ngờ.
ii. Xem xét nỗ lực của khách hàng trong việc thuyết phục đơn vị báo cáo không báo cáo giao dịch cho cơ quan chính phủ có liên quan là một dấu hiệu đáng báo động.
iii. Việc thiếu nhận dạng khách hàng dựa trên thông tin được cung cấp hoặc sự tham gia của một bên không xác định được trong giao dịch có thể làm nảy sinh nghi ngờ.
iv. Số điện thoại do khách hàng cung cấp không thể liên lạc được hoặc không tồn tại sau quá trình giao dịch hoặc mở tài khoản là một dấu hiệu đáng ngờ khác.
v. Các giao dịch được ủy quyền bởi các tổ chức hoặc cá nhân trong Danh sách Cảnh báo có thể gây nghi ngờ về hoạt động tội phạm hoặc có liên quan đến các tổ chức, cá nhân có trong Danh sách Theo dõi.
vi. Nếu thông tin nhận dạng khách hàng hoặc đánh giá về cơ sở kinh tế và pháp lý đằng sau một giao dịch cho thấy các bên có liên quan đến tội phạm hoặc tổ chức hoặc cá nhân có liên quan trong Danh sách Theo dõi thì có thể nảy sinh nghi ngờ.
vii. Tham gia vào các giao dịch với số tiền lớn không phù hợp với hoạt động kinh doanh và thu nhập của các tổ chức, cá nhân liên quan là một lá cờ đỏ khác.
viiii. Việc yêu cầu đơn vị báo cáo thực hiện một giao dịch ngoài các thủ tục và quy định do pháp luật quy định được coi là đáng ngờ.
Nghĩa vụ của nhà đầu tư nước ngoài
Nhà đầu tư nước ngoài cần báo cáo phải xác định những khách hàng có dấu hiệu đáng ngờ về rửa tiền. Những nhà đầu tư này cần nắm bắt đầy đủ các quy định nêu trên và thực hiện các hành động khắc phục cần thiết. Ngay cả đối với các nhà đầu tư nước ngoài trong các lĩnh vực không báo cáo, điều quan trọng là phải có được thông tin liên quan để tránh bị dính líu đến các trường hợp nghi ngờ rửa tiền có thể liên quan đến các bên chịu trách nhiệm báo cáo đã đề cập trước đó.
Khi phát hiện trường hợp rửa tiền đáng ngờ, nhà đầu tư nước ngoài có nghĩa vụ báo cáo theo pháp luật có thể áp dụng các biện pháp tạm thời như hoãn giao dịch hoặc được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận, phong tỏa tài khoản hoặc tịch thu tài sản.
Việc vi phạm quy định báo cáo của các nhà đầu tư nước ngoài nói trên sẽ bị xử lý kỷ luật thích đáng.
Kết luận
Tóm lại, các nhà đầu tư nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn rửa tiền và duy trì tính liêm chính của hệ thống tài chính Việt Nam. Bằng cách làm quen với các quy định và hướng dẫn được nêu trong bài đăng này, thực hiện các biện pháp tuân thủ và đánh giá rủi ro mạnh mẽ hoặc các nhà đầu tư nước ngoài có thể tham khảo ý kiến của các nhóm pháp lý chuyên nghiệp, họ có thể giảm thiểu rủi ro bị lôi kéo vào các hoạt động bất hợp pháp. Ngoài ra, điều bắt buộc là các nhà đầu tư nước ngoài phải duy trì văn hóa thẩm định, minh bạch và ứng xử có đạo đức. Chỉ bằng cách hợp tác cùng nhau, chúng ta mới có thể đảm bảo rằng nền kinh tế Việt Nam vẫn là điểm đến an toàn và đáng tin cậy cho đầu tư nước ngoài, đồng thời ngăn chặn các phần tử tội phạm khai thác tiềm năng của nó để thu lợi bất chính.
Đội ngũ chuyên gia và nhân viên của Harley Miller luôn phấn đấu cung cấp các giải pháp tối ưu để mang lại sự hài lòng cho khách hàng khi sử dụng dịch vụ pháp lý.
Công ty luật TNHH Harley Miller “HMLF”
Trụ sở: 412 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường 05, Quận 3, TP Hồ Chí Minh.
Số điện thoại: 0937215585
Website: hmlf.vn Email: miller@hmlf.vn
