Việt Nam sẽ áp mức thuế tối thiểu toàn cầu là 15% đối với các tập đoàn vào năm tới. Động thái này có thể làm cho đất nước kém hấp dẫn hơn đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài.
1. Không thể bỏ qua cuộc chơi toàn cầu
Chính sách này áp dụng cho các tập đoàn. Các công ty lớn có doanh thu từ 750 triệu EUR trở lên sẽ phải nộp thuế 15%, bất kể quốc gia nào. Điều này đánh dấu sự cải tổ sâu sắc nhất các quy định về thuế xuyên biên giới trong nhiều thập kỷ. Khi các công ty này đầu tư ra nước ngoài và nộp thuế thu nhập tại quốc gia đầu tư dưới 15%, họ sẽ phải trả phần chênh lệch tại quốc gia nơi họ đặt trụ sở chính. Việt Nam hiện áp dụng mức thuế suất khoảng 12,3% đối với các dự án đầu tư nước ngoài. Vì vậy, nếu Việt Nam tiếp tục duy trì mức thuế này, nhà đầu tư sẽ phải trả 2,7% còn lại cho công ty mẹ.
Mục tiêu của cuộc đại tu này là đảm bảo rằng các công ty siêu cường công nghệ không đạt được lợi thế không công bằng bằng cách thu lợi nhuận của họ ở các khu vực pháp lý có mức thuế thấp.
Hơn 140 quốc gia, trong đó có Việt Nam, đã đồng ý áp dụng quy định thuế suất tối thiểu toàn cầu. Việc Việt Nam tham gia hiệp định này cho thấy chúng ta đang bắt kịp thời đại và điều chỉnh cách hành xử của mình cho phù hợp với thực tế. Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) ước tính loại thuế này sẽ tạo ra thêm 220 tỷ USD doanh thu thuế trên toàn cầu.
Quy định thuế suất tối thiểu toàn cầu sẽ tạo ra mặt bằng chung cho chính sách thuế giữa các quốc gia. Ưu đãi thuế sẽ không còn ảnh hưởng tới sức hấp dẫn của Việt Nam trong thu hút đầu tư nước ngoài. Ước tính có khoảng 1.015 doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đang hoạt động tại Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng bởi chính sách này.
2. Chính phủ nên thực hiện những bước nào để giữ chân vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI)?
Nếu Việt Nam không có những cải cách hợp lý, kịp thời về ưu đãi thuế, trong trường hợp đối thủ cạnh tranh là nước thu hút và tiếp nhận đầu tư nước ngoài thì hãy xem xét các biện pháp, chính sách ưu đãi. Với những ưu đãi đầu tư thuận lợi để đáp ứng mức thuế tối thiểu toàn cầu, Việt Nam có thể bị tụt lại phía sau trong việc thu hút đầu tư nước ngoài.
Để bảo vệ nguồn thu thuế, Việt Nam có thể xem xét giải pháp trước mắt là áp dụng cơ chế Thuế bổ sung tối thiểu nội địa đủ tiêu chuẩn (QDMTT) để giành quyền thu thuế bổ sung trước các nước khác. Đây là giải pháp trước mắt cần cân nhắc để Việt Nam có thể bảo vệ quyền đóng thuế của mình bằng việc giành được quyền thu thuế bổ sung trước các nước khác.
Nói một cách đơn giản, quốc gia thực hiện QDMTT sẽ được ưu tiên hàng đầu trong việc thu thêm thuế từ các công ty nằm trong phạm vi quyền hạn của mình. Nếu không có QDMTT, tiền sẽ được gửi đến quốc gia khác theo quy định Trụ cột 2 (mức thuế tối thiểu toàn cầu là 15% áp dụng cho các công ty lớn có doanh thu toàn cầu hợp nhất từ 750 triệu EUR trở lên). Như vậy, nếu áp dụng QDMTT thì Việt Nam sẽ giữ nguyên quyền nộp thuế và nhà đầu tư cũng xác định nghĩa vụ nộp thuế bổ sung tại Việt Nam thay vì chuyển sang nước khác để nộp khoản thuế bổ sung này.
3. Các doanh nghiệp được áp dụng mức thuế tối thiểu toàn cầu nên làm gì?
FDI đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam. Các công ty nước ngoài đóng góp hơn 20% GDP và chiếm 72% kim ngạch xuất khẩu. Để chuẩn bị tốt cho các doanh nghiệp FDI, chúng tôi khuyến nghị một số hành động mà doanh nghiệp có thể cân nhắc như:
Đánh giá tác động : Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài sẽ hỗ trợ Công ty mẹ đánh giá tác động của Thuế tối thiểu toàn cầu. Ví dụ về đánh giá thuế suất hiệu quả của các tập đoàn ở Việt Nam. Mô hình hóa đánh giá tác động trong 2 trường hợp: Trường hợp Việt Nam sẽ triển khai chuẩn thuế nội địa tối thiểu – QDMTT và trường hợp không triển khai thuế QDMTT.
Theo dõi và hiểu rõ các quy định về thuế : Để chuẩn bị tốt nhất cho việc thích ứng với các quy định thuế tối thiểu toàn cầu mới, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ các quy định mới (đặc biệt là thuế QDMTT) và Thuế tối thiểu toàn cầu của OECD. Ngoài ra, doanh nghiệp cần nghiên cứu các phương án ưu đãi của Chính phủ đối với hoạt động đầu tư để hiểu rõ yêu cầu, tận dụng các cơ hội để đáp ứng yêu cầu.
Chủ động tuyển dụng : Việc thực hiện Thuế tối thiểu toàn cầu và thuế QDMTT của Việt Nam có thể rất nhanh và yêu cầu các thủ tục hành chính phức tạp. Doanh nghiệp cần chuẩn bị các nguồn lực như nhân lực, công cụ, chuyên gia tư vấn,… để sẵn sàng triển khai.
4. Kết luận
Chính sách thuế tối thiểu toàn cầu không loại trừ khả năng tiếp tục áp dụng các biện pháp giảm thuế để khuyến khích đầu tư. Việt Nam cần tăng cường hoặc đơn giản hóa các quy định mới về chống trốn thuế và tăng cường năng lực quản lý thuế. Đây thực sự là cơ hội cho Việt Nam. Nếu việc sử dụng nguồn thuế bổ sung trở thành lợi ích cho cả Chính phủ và nhà đầu tư thì chúng ta sẽ tạo ra lợi ích mới trong tương lai.
HMLF là một Công ty Luật cung cấp dịch vụ pháp lý cho các Doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty Đầu tư Nước ngoài (FDI) muốn đầu tư tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên gia và nhân viên nhiệt tình, HMLF cố gắng đưa ra các giải pháp tối ưu để mang lại sự hài lòng cho khách hàng khi trải nghiệm dịch vụ pháp lý.
Công ty luật TNHH Harley Miller “HMLF”
Trụ sở: 412 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường 05, Quận 3, TP Hồ Chí Minh.
Số điện thoại: 0937215585
Website: hmlf.vn Email: miller@hmlf.vn
