Nếu nhận thấy quyền sở hữu trí tuệ của mình bị xâm phạm, bạn phải và có thể làm gì?
Tài sản trí tuệ thuộc doanh nghiệp của bạn càng có giá trị, thì khả năng bị các doanh nghiệp khác lợi dụng càng cao, và tốt nhất là không phải trả tiền cho việc sử dụng những tài sản trí tuệ đó. Bạn có chiến lược nào để ngăn chặn việc này không? Mặc dù bạn đã cố gắng hết sức nhưng vẫn có người bắt chước, sao chép hoặc xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thuộc doanh nghiệp của bạn mà không được bạn cho phép, bạn phải làm gì? Các biện pháp của bạn là gì? Bạn có thể cân nhắc chi phí và lợi ích của các phương án không? Hay bạn chỉ đơn thuần là chạy đến tòa?
Trước khi quyết định về biện pháp mà bạn áp dụng, nhìn chung bạn nên:
- Xác định ai là người xâm phạm (kể cả nhà sản xuất và nhà phân phối chính và những người bán lẻ);
- Xác định mức độ của vấn đề;
- Cân nhắc liệu có khả năng gia tăng hay không;
- Nếu có thể, tính toán thiệt hại trực tiếp và gián tiếp mà bạn đã phải chịu hoặc sẽ phải chịu.
Khi bạn đã biết được bản chất của vấn đề một cách rõ ràng thì sau đó hãy tập trung cân nhắc chi phí và lợi ích cho biện pháp của bạn. Tuy nhiên, cũng nên nhớ rằng đôi khi nên hành động càng nhanh càng tốt chứ đừng chờ đợi quá lâu.
Bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Bạn hãy ‘‘bỏ qua” vụ việc xâm phạm quyền quyền sở hữu trí tuệ thuộc doanh nghiệp của mình nếu sự thiệt hại về thu nhập, kinh doanh hoặc lợi nhuận theo bạn là không đáng kể. Nếu mức độ xâm phạm là đáng kể, hoặc có khả năng như vậy, bạn sẽ phải tìm ra thủ phạm chính càng nhanh càng tốt và xử lý chúng một cách nhanh gọn và có hệ thống. Rõ ràng là, việc xử lý những kiểu tình huống như vậy đòi hỏi sự cân nhắc thận trọng về ưu điểm và nhược điểm của các biện pháp. Bạn cũng phải đánh giá cơ hội thắng kiện, mức bồi thường và thiệt hại mà bạn có thể nhận được từ thủ phạm một cách hợp lý, cũng như khả năng và mức chi phí về luật sư nếu quyết định cuối cùng có lợi cho bạn.
- Nếu bạn có tranh chấp với một công ty bạn đã ký hợp đồng (ví dụ, hợp đồng li-xăng) thì hãy kiểm tra xem có điều khoản về trọng tài và hòa giải trong hợp đồng hay không. Việc đưa các điều khoản đặc biệt vào trong hợp đồng đối với việc giải quyết tranh chấp thông qua trọng tài và hòa giảicó thể tránh được các chi phí tố tụng tốn kém. Đôi khi, cũng có thể sử dụng hệ thống giải quyết tranh chấp như trọng tài và hòa giải thậm chí ngay cả khi không có điều khoản trong hợp đồng hoặc không có hợp đồng.
- Khi bạn thấy ai đó đang xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thuộc công ty mình, bạn có thể xem xét việc gửi thư (thường được biết đến là thư “yêu cầu tạm dừng”) cho người có hành vi xâm phạm để thông báo cho họ về khả năng xung đột giữa quyền sở hữu trí tuệ của bạn và hoạt động kinh doanh của họ (xác định chính xác lĩnh vực mâu thuẫn) và đề xuất bàn luận một giải pháp hợp lý cho vấn đề này. Mọi người khuyên bạn nên tìm kiếm sự trợ giúp của luật sư khi bạn viết thư “yêu cầu tạm dừng” nhằm tránh các vụ kiện tại tòa án do nghi phạm khởi xướng mà không nhận thấy rằng hành vi xâm phạm đã xảy ra hoặc sắp xảy ra. Cách này thường hiệu có quả trong trường hợp xâm phạm không phải là xâm phạm quốc tế vì kẻ xâm phạm quyền trong hầu hết các trường hợp sẽ không tiếp tục các hoạt động này hoặc đồng ý đàm phán một thỏa thuận li-xăng.
- Khi bạn gặp phải hành vi xâm phạm quốc tế, cụ thể là hàng giả và hàng vi phạm bản quyền, bạn có thể phải tìm kiếm sự hỗ trợ của các cơ quan thực thi pháp luật để đánh úp người xâm phạm quyền tại cơ sở kinh doanh của họ nhằm ngăn chặn hành vi xâm phạm và bảo vệ chứng cứ có liên quan. Hơn thế, người xâm phạm quyền có thể bị các cơ quan tư pháp có thẩm quyền buộc phải thông báo cho bạn về danh tính của các bên thứ ba có liên quan trong việc sản xuất và phân phối hàng hóa hoặc dịch vụ vi phạm, cũng như các kênh phân phối của họ. Là lực lượng ngăn chặn sự vi phạm hữu hiệu, các cơ quan tư pháp có thể, theo yêu cầu của công ty bạn, ra lệnh tiêu hủy hoặc loại bỏ hàng hóa vi phạm ra khỏi các kênh thương mại mà không cần hình thức bồi thường bất kỳ.
- Bạn có thể tiến hành khởi kiện dân sự. Tòa án thường đưa ra một loạt chế tài nhằm đền bù cho chủ thể quyền sở hữu trí tuệ bị xâm phạm. Các chế tài này bao gồm việc đền bù thiệt hại, lệnh của tòa, lệnh kê khai lợi nhuận và lệnh giao nộp hàng hóa xâm phạm cho chủ sở hữu quyền. Pháp luật về sở hữu trí tuệ còn có các quy định về trách nhiệm hình sựđối với việc sản xuất và buôn bán hàng hóa xâm phạm. Hình phạt đối với hành vi xâm phạm có liên quan có thể là phạt tù hoặc phạt tiền.
Trong trường hợp bất kỳ, khi xảy ra sự xâm phạm hoặc tranh chấp, trước khi chính thức khởi kiện, hãy tham vấn ý kiến của chuyên gia pháp lý về sở hữu trí tuệ nhằm đánh giá chính xác hơn những biện pháp thuận lợi nhất cho công ty mình với chi phí thấp nhất có thể. Việc đăng ký quyền sở hữu trí tuệ với các cơ quan hải quan, trên cơ sở nộp phí cũng là rất cần thiết trong trường hợp hàng giả nhãn hiệu hoặc xâm phạm bản quyền đến từ quốc gia khác.
